Côn Đảo được mệnh danh là thiên đường biển đảo cùng với đó là nhiều di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. Nơi này đã và đang là địa điểm hấp dẫn thu hút ngày càng nhiều khách thăm quan trong và ngoài nước biết đến.
Nếu các bạn thích tìm hiểu về loại hình hành trình sinh thái rừng thì Sở Rẫy ở Côn Đảo sẽ khiến các bạn thích thú, ở đây bạn cảm thấy mình được hòa mình vào thiên nhiên, tận hưởng không khí trong lành và cùng khám phá những điều mới lạ từ biển đảo và hiểu thêm về lịch sử Việt Nam.
Giới thiệu chung
Sở Rẫy nằm trên đảo lớn Côn Sơn, có độ cao 260m so với mực nước biển. Từ Trung tâm Vườn quốc gia các bạn đi theo con đường ven núi đến Vùng 3, sau đó tiếp tục leo núi theo đường mòn nhỏ để đến Sở Rẫy.
Địa hình Sở Rẫy khá bằng phẳng với khoảng 20ha được hình thành từ thời thực dân Pháp để đày ải tù nhân khai hoang, trồng trọt hoa màu vào những năm đầu thế kỷ 20.
Sau thiệt hại do bão năm 1997, Vườn quốc gia Côn Đảo thực hiện chương trình trồng phục hồi lại hiện trạng rừng (năm 2002) nhằm bảo tồn nguồn gen quý, hiếm và trồng thêm nhiều loài cây có quả bản địa làm giàu nguồn thức ăn tự nhiên, dẫn dụ động vật rừng phục vụ công tác nghiên cứu khoa học, tuyên truyền giáo dục và tham quan hành trình sinh thái.
Khám phá Sở Rẫy
Đến Sở Rẫy các bạn có thể trải nghiệm trekking khám phá rừng mưa nhiệt đới của vùng hải đảo, quan sát các loài động vật hoang dã như: chim, sóc đen, khỉ đuôi dài, thạch sùng Côn Đảo…, các khu nhà đá cổ do tù nhân xây dựng từ thời Pháp thuộc khá độc đáo.
Tại vườn ươm Sở Rẫy, bạn có thể quan sát khỉ đuôi dài và tự tay cho chúng ăn, khỉ ở đây khá lành tính nhưng các bạn cũng phải cẩn thận khi tiếp xúc với động vật hoang dã.
Tại chòi quan sát, toàn cảnh Côn Đảo được thu bé lại vừa tầm mắt, bạn có thể ngắm các hồ nước ngọt tự nhiên lớn của đảo, vịnh Côn Sơn và các hòn đảo xung quanh là trải nghiệm khá thú vị cho mỗi người khi tới đây.
Phóng tầm mắt ra xa bạn sẽ ngắm được các hòn đảo nhỏ chung quanh – một tuyệt tác của cảnh quan.
Thêm điểm hấp dẫn trong hành trình khám phá Sở Rẫy ở Côn Đảo là ngôi nhà sàn bằng gỗ tọa lạc giữa rừng, nơi bạn có thể ngắm toàn cảnh thị trấn Côn Sơn vươn mình ra vịnh đẹp như tranh vẽ, chấm phá bằng các hồ nước ngọt tự nhiên quanh thị trấn và các hòn đảo xanh tươi nhô lên từ mặt biển bao la.
Theo kinh nghiệm của những người đã từng đi trải nghiệm tuyến Sở Rẫy nên khởi hành vào lúc bình minh để được nghe thấy đủ loại chim rừng cùng hòa âm và đặc biệt là được hít hà không khí tươi mới trong lành nguyên sơ của núi rừng.
Đi bộ lên dốc núi khoảng 45 phút, khách thăm quan sẽ đến được đồn điền Sở Rẫy. Đây là vườn cây ăn trái trước đây được trồng từ đầu thế kỷ 20, nay đang được cải tạo để cung cấp thức ăn cho động vật hoang dã, đồng thời Lữ khách sẽ thấy thật tuyệt vời khi được ngắm nhìn toàn cảnh thị trấn Côn Đảo từ độ cao này và một số loài động vật rừng đang tìm kiếm thực phẩm.
Đó là một cuộc leo dốc đến các đồn điền trồng cây ăn quả cũ của Sở Rẫy, theo một con đường mòn trơn trượt nhưng được đánh dấu rõ ràng ( có các bảng thông tin về cây cối và động vật hoang dã ) xuyên qua khu rừng nhiệt đới rậm rạp. Các tòa nhà đồn điền trước đây là nơi sinh sống của một đàn khỉ đuôi dài hòa đồng và có tầm nhìn bao quát từ thị trấn Côn Sơn đến các đảo khác thuộc quần đảo Côn Đảo.
Tại giao lộ đường Võ Thị Sáu và tiếp tục đi cho đến khi bạn nhìn thấy một con đường trải nhựa tách ra ở phía bên tay phải của bạn. Sẽ có một tấm biển lớn cho Bãi Ông Đụng. Đây cũng chính là con đường dẫn lên Bãi Bàng và Bãi Đất Thám.
Thay vì rẽ phải vào đường nhỏ đi Ông Đụng, Bãi Bàng và Bãi Đất Thám, bạn hãy tiếp tục đi vào đường chính khoảng vài km nữa. Bạn sẽ thấy một ngôi nhà màu hồng và một bảng hiệu nhỏ màu xanh lá cây cho đồn điền Sở Rẫy.
Càng đi con đường mòn càng gập ghềnh. Dưới chân là thảm lá vàng khô, trên đầu chỉ còn một khoảnh trời nhỏ. Rừng như tối lại bởi những hàng cây cổ thụ cao ngút, đan xen nhau. Có nhiều chỗ các dây leo nằm vắt qua mấy thân cây, xoắn đanh lại như những cuộn thừng đong đưa trên mặt đất gây ấn tượng mạnh mẽ khiến ai nấy cũng trầm trồ. Sau những phút chiêm ngưỡng, cả đoàn lại từng bước leo dốc trong âm vang của tiếng chim và nhiều âm thanh kỳ lạ của rừng.
Men theo những lối đi với 2 bên là cỏ dại và các cây rừng hoang sơ, khách thăm quan bắt đầu hành trình leo dốc với đoạn đường đi khoảng 800m, đỉnh ở độ cao 138m. Mất khoảng 20 phút cho chuyến hành trình. Vẫn thấy những cây cổ thụ đã hơn trăm năm tuổi, những dây leo to bằng cánh tay người uốn quanh trông rất lạ mắt… Đường đi càng lúc càng khó nhưng chính sự gian nan ấy sẽ giúp bạn có thêm nhiều bài học về tình yêu thiên nhiên.
Quá trình quay trở lại mất khoảng 1 tiếng rưỡi. Giấy phép là cần thiết cho chuyến đi bộ này, nhưng không bắt buộc phải có hướng dẫn viên.
Côn Đảo là một điểm đến lí thú cho hành trình của những người trẻ thích khám phá thích tận hưởng khung cảnh non nước hữu tình và thích thử sức mình trong cuộc hành trình “ băng rừng lội suối ”. Tại đây vừa có thể vừa tìm hiểu về lịch sử của dân tộc vừa đắm chìm vào một khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ thì còn gì bằng. Cuộc hành trình sẽ thú vị hơn khi các bạn đến với khu di tích rừng Sở Rẫy đấy. Xách balo lên và đi thôi !
Một số lưu ý khi tham quan Sở Rẫy
Khu tham quan và bảo tồn được tổ chức và điều hành tại Trung tâm khách thăm quan Vườn. Đây là tuyến trải nghiệm sinh thái rừng, đi bộ, có độ khó nhất định nên chống chỉ định cho người lớn tuổi và có tiền sử bệnh tim mạch.
Giống như tất cả các hoạt động đi bộ đường dài trong công viên quốc gia, trước tiên bạn cần nhận vé tại văn phòng công viên và mang theo nhiều nước. Bạn cần lấy vé mỗi ngày khi vào công viên - đây là một hình thức, nhưng hoàn toàn miễn phí. Mang theo vé này vì bạn có thể phải xuất trình tại trạm kiểm lâm.
Để đến văn phòng của Vườn quốc gia, hãy đi về phía Bắc ra khỏi thị trấn trên đường Võ Thị Sáu. Văn phòng làm việc mở cửa hàng ngày từ 07:00 - 11:30 và 13:30 - 17:00 nhưng đóng cửa vào cuối tuần khi chúng tôi ở đó, với biển báo trên cửa hướng dẫn những người đi bộ đường dài đến lấy vé tại các trạm kiểm lâm trên đường mòn.
Do là đi bộ nên tốt nhất các bạn hãy chuẩn bị cho mình một bộ quần áo thật thoải mái, giày thể thao hoặc sandal. Quan trọng là muốn thăm quan Sở Rẫy thì phải cần có hướng dẫn viên của Vườn quốc gia hoặc cộng đồng địa phương đi cùng để tránh trường hợp lạc đường.
Thời gian thích hợp tham quan: từ 4 – 5 giờ; Sức tải môi trường tối đa 15 khách/1 thời điểm.